Last van Moeheid? Denk aan een Koper Tekort
Last van Moeheid? Denk aan een Koper Tekort
Bij last van moeheid worden vaak ijzer supplementen gebruikt of een multivitamine met de gedachte: dan hebben we alles in 1 keer. Echter, dit kan wel eens precies verkeerd zijn. Bij last van vermoeidheid kan het wel zijn dat je iets tekort komt en het kan zeker een mineraal zijn. Maar het is hoogst waarschijnlijk géén ijzer. Denk aan een koper tekort!
De belangrijke rol van koper in ons lichaam: tekenen van tekort en hoe aanvullen
Koper is een essentieel mineraal dat een cruciale rol speelt in ons lichaam. Het is een spoorelement wat betekent dat we er maar weinig van nodig hebben.
Hoewel we vaak horen over de noodzaak van vitamines en andere mineralen zoals ijzer en calcium, wordt koper soms over het hoofd gezien. In deze blog bespreken we waarom koper belangrijk is, de symptomen van een kopertekort, wat de opname van koper kan blokkeren, en hoe je ervoor kunt zorgen dat je voldoende koper binnen krijgt.
Waarom is Koper belangrijk?
Koper is betrokken bij verschillende vitale processen in het lichaam zoals de energievoorziening. Alle enzymen in onze mitochondriën, de energie’fabriekjes’ in onze cellen, zijn afhankelijk van koper om goed te kunnen functioneren. Energie wordt in de mitochondriën gemaakt uit suikerverbranding en vetverbranding. In beide gevallen is koper nodig om dit goed te laten verlopen.
Koper helpt ook bij de vorming van rode bloedcellen, ondersteunt het immuunsysteem, en is nodig voor de productie van collageen, wat belangrijk is voor gezonde huid en gewrichten. Collageen is ook nodig voor gezonde botten en pezen en alle weefsels waar stevigheid nodig is, dus onder andere ook de wand van bloedvaten. Bovendien speelt koper een rol in het zenuwstelsel en helpt het bij de opname van ijzer, wat essentieel is voor het voorkomen van bloedarmoede.
Koper tekort en hoge bloedsuikers?
Zelf begin ik me steeds meer af te vragen of een tekort aan koper ook een rol speelt bij mensen met diabetes waarbij de bloedsuikers ondanks alles, nog steeds hoog blijven. Laat me je eigen ervaringen daarom ook weten zodat we van elkaar leren.
Tekorten van mineralen zijn niet goed te meten maar geven wel symptomen
Bij tekorten denken we vaak als eerste om bloed te laten prikken en het op die manier te laten meten. Maar het gaat helemaal niet om een tekort in je bloed. Sterker nog: je lijf houdt vaak alle mineralen in je bloed stabiel door het aan de cellen te onttrekken. Bloed prikken zegt dus helemaal niet zo veel.
Van alle mineralen zit er doorgaans maar 1-2 % in je bloed. De rest van de mineralen zit in je cellen of in de vloeistof tussen de cellen. Dit geldt voor alle mineralen, dus ook natrium (zout), kalium en magnesium.
Het gaat dus om een tekort in je cellen. Dat is helaas niet te meten. Soms kan je een urine test doen zoals bij jodium. Als je dat veel uitplast is je voorraad jodium goed. Als je niets of heel weinig uitplast dan is er mogelijk een tekort aan jodium in je lijf. Voor jodium is er ook een huid-jodium test die een indicatie geeft over een tekort aan jodium in je lijf.
Koper zit voor een deel in dezelfde producten als jodium, vooral zeevis, schaal-en schelpdieren en zeewier. Dus als bij de huid-jodiumtest de indicatie is dat er een tekort aan jodium is, dan is de kans groot dat er ook een tekort aan koper is.
Als een ijzertekort blijft bestaan, gemeten aan bloedarmoede, terwijl er wel gewoon vlees gegeten wordt of zelfs ijzer gesuppleerd wordt, dan is dit een teken van een tekort aan koper. Vooral rood vlees heeft het meeste ijzer. Rood vlees eten we al sinds de oertijd, het is niet schadelijk en veroorzaak géén kanker, maar dat terzijde. Het ijzer wordt dan wel ingenomen maar niet opgenomen.
Als je dan toch blijft suppleren, dan raakt de balans tussen ijzer en koper verder verstoord waardoor nóg minder koper opgenomen wordt.
Symptomen van een Koper tekort
Een tekort aan koper kan verschillende symptomen veroorzaken, die vaak subtiel beginnen maar na verloop van tijd kunnen verergeren. Hier zijn enkele tekenen van een kopertekort:
- Vermoeidheid: Een laag kopergehalte kan leiden tot bloedarmoede, wat vermoeidheid en zwakte veroorzaakt. Gemakkelijk buiten adem zijn, bv na trap lopen. Burnout. Stemmingswisselingen.
- Bleke of grijsachtige huid: Koper is essentieel voor de aanmaak van melanine, het pigment dat de huid zijn kleur geeft. Witte plekken of plekjes op de huid.
- Haarverlies: Omdat koper betrokken is bij de aanmaak van collageen, kan een tekort leiden tot dunner wordend haar of zelfs haaruitval.
- Verhoogde gevoeligheid voor infecties en allergieën: Koper speelt een rol in het immuunsysteem, dus een tekort kan je vatbaarder maken voor ziektes.
- Neurologische problemen: In ernstige gevallen kan een kopertekort leiden tot problemen zoals gevoelloosheid, tintelingen of moeilijkheden met evenwicht en coördinatie.
- Ochtend duizeligheid: door minder zuurstof in je brein. Wordt ook gelinkt aan verminderde rode bloedcellen.
Wat Blokkeert de Opname van Koper?
Er zijn verschillende factoren die de opname van koper kunnen beïnvloeden:
- Overmatige inname van zink: Zink en koper concurreren in het lichaam om opname. Te veel zink kan de opname van koper blokkeren. Denk ook aan het overmatig gebruik van cremes waar zink in zit. Er bestaat een smaaktest met vloeibare zink om te testen of je een tekort aan zink hebt. Als dat zo blijkt te zijn, is het toch niet de bedoeling om zink te suppleren maar juist koper!
- Overmatige inname van ijzer: IJzer en koper concurreren ook in het lichaam om opname. Hetzelfde als zink.
- Overmatige inname van selenium: Selenium en koper concurreren in het lichaam om opname. Hetzelfde als zink en ijzer.
- Te hoge inname van Vitamine C: Hoewel vitamine C gezond is, kan een te hoge inname de opname van koper verminderen. Zelfs 60 mg vitamine C kan na 10 weken al een verlaging van de het koper in je lijf geven.
- Antacida/maagzuurremmers/vitamine B12 tekort: Sommige medicijnen die worden gebruikt om maagzuur te verminderen, kunnen de opname van koper belemmeren. Indien wel gewoon dierlijke producten worden gegeten en er toch een vitamine B12 tekort bestaat, denk dan aan een te lage maagzuur productie (dit is nooit goed omdat het op den duur je darmen beschadigt door bacterie-overgroei) en koper tekort.
- Glyfosaat: het bestrijdingsmiddel glyfosaat blokkeert de opname van koper. Glyfosaat komt inmiddels zo veel voor op en in onze voeding (groente en fruit) dat iedereen al wel glyfosaat plast. Bestrijdingsmiddelen worden gebruikt om ‘ongedierte’ te bestrijden en zijn dus giftig, ook voor ons! Biologisch groente en fruit heeft minder gif en minder toxisch maar is zeker niet altijd vrij van bestrijdingsmiddelen.
Hoe Kun Je Koper Aanvullen?
De aanbevolen hoeveelheid per dag voor volwassenen is 900 mcg of 0,9 mg. De bovengrens is 10.000 mcg of 10 mg.
Er zijn verschillende manieren om ervoor te zorgen dat je voldoende koper binnenkrijgt:
- Voeding: Rijk aan koper zijn voedingsmiddelen zoals schelpdieren, lever, noten, zaden als zonnebloempitten, avocado, asperges, paddenstoelen, tofu, donkere chocolade.
- Supplementen: Als je denkt dat je dieet mogelijk niet voldoende koper bevat, kunnen supplementen een goede optie zijn. Het is echter belangrijk om niet zomaar supplementen te nemen zonder eerst een arts te raadplegen, aangezien een teveel aan koper ook schadelijk kan zijn.
- Koperhoudend keukengerei: Het gebruik van koperhoudende potten en pannen kan ook bijdragen aan de koperinname, hoewel dit effect niet groot is. Maar alle beetjes helpen. Vroeger werd in de keuken veel meer koper gebruikt. Tegenwoordig worden bijna geen koperen pannen of koffiepotten meer gebruikt.
Samenvatting over het spoorelement koper
Koper is een essentieel mineraal dat vaak over het hoofd wordt gezien, maar het speelt een cruciale rol in ons lichaam. Van het ondersteunen van het immuunsysteem tot het helpen bij de aanmaak van rode bloedcellen, koper is noodzakelijk voor een goede energievoorziening en goede gezondheid. Let op de tekenen van een kopertekort en zorg ervoor dat je voldoende koper binnenkrijgt via je voeding of, indien nodig, supplementen.
Als je koper wil suppleren, neem dan geen andere mineralen in die concurreren om de opname van koper in je lichaam. Start dus bij een tekort aan zink, ijzer of selenium als eerste met koper suppletie.
In dit you tube filmpje vind je meer informatie over koper en de zink-smaak-test.
In deze blog vind je meer informatie over een andere mineraal, namelijk Kalium.
Webshop Harriet
Het is nog wat lastig om aan goede koper supplementen te komen omdat het nog onbekend is. Vaak zit het wel in een multivitaminen of in combinatie met andere mineralen wat dus niet goed werkt.
In mijn webshop heb ik enkele voorbeelden opgenomen.
Als koper lastige verkrijgbaar is kan je ook nog via deze link bestellen.