Collageenvezels zijn volwaardige voedingsvezels
Zijn voedingsvezels wel zo belangrijk voor een volwaardige voeding en ken je collageenvezels?
Klopt dat wel dat zonder voedingsvezels je voeding niet volwaardig is? En hoe passen voedingsvezels in een koolhydraatarme of ketogene leefstijl? Wat doe je bij obstipatie als je koolhydraatarm of ketogeen eet? Wist je dat er collageenvezels bestaan?
We horen en lezen het overal. Voedingsvezels lijken haast nog belangrijker dan je voeding zelf. Vezels zijn erg belangrijk voor een goede darmfunctie en beste middel bij obstipatie. Dat kan niemand ontkennen. Daar is echter geen wetenschappelijk bewijs voor. En wist je dat er verschillende soorten vezels zijn? Plantaardige en dierlijke collageenvezels. Goed om daar op te letten want sommige voedingsvezels passen beter in een koolhydraatarme leefstijl dan andere.
Vezels vallen in de groep van macronutriënten onder de koolhydraten. Maar als koolhydraten niet essentieel zijn voor ons lichaam waarom vezels dan wel? Goede vraag.
Plantaardige vezels
Er is een grote verzameling aan producten te koop als je extra vezels wil gebruiken. Van grof geplette havervlokken tot fijn gemalen havermout en zemelen. Van cereals tot gezoete muesli en cruesli.
Zelf zou ik geen van deze producten gebruiken. Om meerdere redenen.
Snelle opname
Gesuikerde producten vallen sowieso al af als je de koolhydraatarme leefstijl volgt. Maar vooral de fijngemalen vezels kunnen net zo goed je bloedsuiker snel verhogen. De koolhydraten worden namelijk gemakkelijker afgebroken tot glucose en belanden daardoor sneller in je bloed. De bloedsuiker piekt. Dit gebeurt o.a. ook bij havermout en cereals.
Langzame opname
Nu hoor ik je zeggen: “Maar havermout heeft toch een langzame afgifte, dan piekt je bloedsuiker toch niet”. Dat geldt alleen voor de grof geplette havermoutvlokken, die hebben een langzamere afgifte van glucose aan het bloed. Maar het punt is dat er misschien wel een langzame afgifte kan zijn, maar de koolhydraten worden er niet minder van. Granen bestaan zelfs voor 70% uit koolhydraten. In een koolhydraatarme leefstijl wil je vezels met nul glucose afgifte. Dus koolhydraatvrij, dat kan namelijk ook.
Vandaar dat producten als havermout geen optie zijn. Bovendien eet je deze producten nooit alleen, je voegt ze meestal toe aan zuivel. Daardoor verhogen de koolhydraten nog eens extra.
De vergissing dat producten met langzame afgifte wel kunnen, wordt vaak gemaakt. In een volgende video leg ik uit hoe dezelfde vergissing bij zoete aardappels wordt gemaakt.
Inflammatie en granen
Daarnaast zullen zemelen en ook een groot deel van granenvezels, de mineralen aan zich binden die in onze voeding voorkomen en zo een goede opname van de nodige mineralen belemmeren.
En een ander nadeel van granen is dat ze inflammatie (ontstekingsreacties) in je lichaam bevorderen. Voor een goed immuunsysteem willen we dat juist voorkomen of bestrijden.
Onoplosbaar voedingsvezels en obstipatie
Als het gaat om voedingsvezels kan nog een ander onderscheid worden gemaakt. Namelijk of ze oplosbaar of onoplosbaar zijn. Laat ik met de laatste beginnen.
Granenvezels zijn onoplosbaar. Het betekent dat ze niet te fermenteren zijn. Dat betekent ook dat de darmen er te veel voor moeten doen en daar eigenlijk niet op berekend zijn. Ons darmstelsel is te kort om veel onoplosbare, vezelrijke voeding te kunnen verwerken. Het kan juist buikpijn geven.
Heel belangrijk bij onoplosbare vezels is, dat je voldoende drinkt. Want als deze vezels onvoldoende vocht kunnen opnemen, dan nemen ze vocht op uit de omgeving. Daardoor wordt de darminhoud extra droog. Dan kan het veroorzaken wat je er eigenlijk mee wilde voorkomen of verhelpen: obstipatie.
Oplosbaar voedingsvezels
Naast de onoplosbare granen vezels bestaan er ook oplosbare vezels. Dat zijn vezels die, in combinatie met vet of olie, kunnen fermenteren. Oplosbare vezels zitten in groenten en fruit. Maar ook in olijven, noten en peulvruchten. In groenten zit zelfs meer vezels dan in granen!
Oplosbaar wil zeggen dat de vezels fermenteerbaar zijn. Dat gebeurt in de dikke darm door de daar aanwezige darmbacteriën. Deze vezels zijn dus prebiotica, wat wil zeggen dat het voeding is voor goede darmbacteriën. Dit ‘fermenteren’ draagt bij aan een goed immuunsysteem.
Bij dit ‘oplossen’ of fermenteren komen korte keten vetzuren vrij die door de darmen worden opgenomen. Maar vervolgens worden ze omgezet in ketonen. Over de voordelen van ketonen leg ik meer uit in mijn gratis maandelijkse webinar waar iedereen zich voor in kan schrijven. En het komt aan de orde in mijn zoommeeting bij de 40 uur vasten-challenge. Hoe daarvoor mijn nieuwsbrief in de gaten. Ook in een ketogene voeding ontstaan ketonen, dan zijn de vezels niet meer nodig om ketonen van te maken.
Dierlijke vezels zijn collageenvezels
Wist je dat er naast plantaardige vezels ook dierlijke vezels bestaan? Jawel, dierlijke vezels ofwel collageenvezels.
Ik heb het dan over collageen. Collageen komt ook voor in onze huid. Het houdt de huid stevig en gaat rimpels tegen. Maar behalve bij de mens zit er ook collageen in het zwoerdje van spek, het vel van kip en vis en ook in de graten van vis. Dus bijvoorbeeld de graatjes van haring, ansjovis en sardientjes. Ook collageen is dus een super goed prebioticum. Roofdieren eten hun prooi niet voor niets op met ‘huid en haar’. Dat zijn vezels voor vleeseters.
Goede vezels in een koolhydraatarme leefstijl
Vezels zijn dus helemaal niet zo heel belangrijk in onze voeding. Maar ze zitten ruimer in onze voeding dan alleen in granen. Granen passen niet zo heel goed in een koolhydraatarme voeding.
De vezels uit fruit vallen overigens ook niet goed in een koolhydraatarme voeding omdat fruit eenvoudigweg te veel suikers bevat. Een heel klein beetje kan wel, denk aan een halve appel, peer, sinaasappel. Of 1 mandarijntje of 1 kiwi. Of enkele aardbeien, bramen, bessen, frambozen.
Ik krijg dan vaak direct de vraag waar je dan je vitaminen uit haalt. Als je onbewerkte voeding eet dan haal je ook vitaminen uit al je andere eten. Zelfs in dierlijke producten zitten vitaminen en natuurlijk ook mineralen.
Dit zijn voorbeelden van vezels die goed in een koolhydraatarme voeding passen:
Denk dan aan geraspte kokos of kokosflakes. Noten, olijven, kappertjes en groenten. In beperkte mate peulvruchten. En de genoemde dierlijke producten die collageen bevatten.
Bekijk hieronder de video waar ikzelf ook uitleg geef over vezels.
Tot slot
Via deze link kom je bij een presentatie over vezels van de Australische arts Paul Mason die uitlegt dat bij obstipatie de vezels juist beter te vermijden zijn! Hij heeft geen wetenschappelijk bewijs gevonden dat vezels helpen tegen klachten van obstipatie, integendeel.
